Een thema van alle tijden. Leggen we te veel druk op leerlingen van de middelbare school? Tweedeklasser Luc Swinkels (13), van het Carolus Borromeus College, ging op onderzoek uit. Hij interviewde afdelingsleider Ruud van de Westerlo en Brian, een leerling uit vwo 6.
Interview met meneer Van de Westerlo
Is er een verschil tussen de leerjaren? In toetsdruk en de hoeveelheid huiswerk?
“Ja, er is zeker een verschil tussen. In het ene leerjaar is er meer druk dan in het andere en het verschilt ook per niveau. Maar ook is het afhankelijk van de leerling. De ene voelt sneller druk en de andere misschien wat minder. Er zijn praktische opdrachten en toetsen, soms moet je je meer inspannen dan de andere keer.
Welke leerjaren zijn dan eigenlijk het drukst?
“Dat is heel lastig te zeggen, ik zit vooral in leerjaar 1 en leerjaar 2. Op dit moment ligt binnen mijn afdeling de druk het hoogst in klas 1.”
In klas 1? O, dat verbaast me. Ik dacht dat leerjaar 1 het makkelijkst is, omdat leerlingen dan nog rustiger aan doen.
“Dat klopt wel, want de stof in klas 2 is moeilijker, het wordt meer en alles telt natuurlijk mee. Ik denk dat jijzelf ook al de verschillen ervaart tussen klas 1 en 2. Maar wat denk je dat er nu bij komt kijken in klas 1, waardoor zij hier op dit moment druk ervaren? Wat is het verschil met klas 2?”
Misschien dat leerlingen in de brugklas nog minder goed kunnen plannen?
“Precies. In november hadden ze de eerste toetsweek in hun hele schoolcarrière. Jullie tweedeklassers hadden er al drie gehad. Het is nu ook echt wennen voor die leerlingen in de eerste klas: hoe moet ik het allemaal doen? Hoe moet ik dat leren? Waar moet ik beginnen? Dat is meer het probleem dat zij ervaren. Als je kijkt naar niveauverschillen, zie je wel dat het gymnasium het druk heeft. Van die leerlingen wordt meer verwacht.”
En dan is er naast de toetsen nog al het huiswerk. Waarom is dat ooit bedacht?
“Je kunt niets doen en je kunt niets leren, zonder dat je dingen verwerkt. Verwerken betekent dat je dingen leert. Dus huiswerk maken en woordjes leren zijn dingen waarmee je je al voorbereidt op de toets. De toets is niets meer dan een manier om te meten hoe goed je de stof begrijpt. Huiswerk maken is zeker cruciaal.”
Denk je zelf dat er te veel druk wordt gezet op leerlingen? Denk je dat het beter uitgespreid kan worden?
“Absoluut. Daar ben ik van overtuigd. Daar ben ik ook over in gesprek. Ik zou willen zorgen voor meer spreiding over het jaar heen. Waardoor het op bepaalde momenten wat rustiger is. Niet alles hoeft aan het einde van de periode te zitten, maar dat is wel wat er nu gebeurt. We hebben daarin trouwens al enorme stappen gemaakt.”
Oké, zijn er ook plannen om meer periodes toe te voegen?
“Nee, juist minder! Elke periode levert weer druk op. Ik zou zelfs af willen van de periodes. Alles het hele jaar door mee laten tellen. Moet het echt allemaal op een specifiek moment? Ik wil juist gaan kijken of het mogelijk is minder te gaan toetsen.”
Zijn jullie van plan meer met praktische opdrachten te doen?
“Ze zijn leuk en zijn wel een oplossing, maar ook deze zorgen voor druk. Een praktische opdracht is niet altijd beter dan een schriftelijke toets. Belangrijk is: het moet allemaal niet té worden. We bewaken de balans.”
Interview met Brian, examenjaar vwo
Welk jaar heb jij ervaren als het drukste jaar?
“Het drukste? Het vijfde jaar is het drukst.”
Waarom?
“De hoeveelheid werk wordt groter, vanwege de naderende examens. Er is meer huiswerk, je merkt echt dat de school je in dat vijfde jaar klaar probeert te maken voor de examens in het zesde jaar. Zodat je niet alles hoeft te proppen in dat laatste jaar. Dus het vijfde jaar is ook een stukje het zesde, zo zou je het wel kunnen zeggen.”
Vind je zelf dat het leerwerk wat meer gespreid zou moeten zijn, dus wat meer verspreid over de jaren?
“Ja, ze hadden een beetje van het vijfde jaar naar mijn mening in het vierde jaar kunnen stoppen. En in de onderbouw doe je veel, maar dat komt niet meer terug in je examens. Dus als ze een stukje van de bovenbouw iets meer kunnen verplaatsen naar de onderbouw helpt dat al veel.”
Leer je veel van huiswerk?
“Ja, je leert er veel van, want je bestudeert de theorie en gebruikt die voor een opdracht.”
Stop je ook wel eens met huiswerk maken voor een belangrijke toets?
“Ja, ik had onlangs bijvoorbeeld examenweek. Ik had twee weken daarvoor geen huiswerk meer gemaakt om te leren voor die toets. Je gaat dan echt vol leren.”
Vind je zelf dat er te veel druk wordt gelegd op leerlingen?
“Ik denk dat de meeste druk toch van huis uit gaat. Ik heb thuis gelukkig minder druk opgelegd dan gemiddeld. Als je veel druk uit huis hebt je ook meer druk hebt op jezelf.”
