Vanaf maart tot aan de zomervakantie sloten de scholen en kregen de leerlingen online les, ook na de kerstvakantie gaan we weer online aan de slag. Maar hoe denken de leerlingen en docenten hier nou eigenlijk over? Om deze vraag te beantwoorden hebben redacteuren Libby Bekkers en Jochem Marechal een aantal docenten geïnterviewd en een groep leerlingen een enquête in laten vullen.
Hoe denken leerlingen en docenten over de online lessen?
Een reddingsboei
Uit de enquête bleek dat veel leerlingen de lessen Engels het fijnst vonden om te volgen. We hebben daarom Engels docent Kees IJzerman een aantal vragen gesteld. Hij was niet bepaald enthousiast over het geven van online lessen. “Het is natuurlijk wel fijn dat we nu weten dat wanneer een dergelijke situatie zich ooit nog voordoet, we een soort redmiddel hebben om toch nog iets van onderwijs door te laten gaan. Maar meer dan een soort reddingsboei om mee te kunnen drijven vind ik het niet.” Het grootste nadeel was volgens hem dat alle interactie weg is. “Je mist alle non-verbale communicatie. In de klas zie je wel eens iemand verbaasd zijn wenkbrauwen optrekken, waardoor je als docent weet dat je iets moet herhalen. Dat mis je nu heel erg.” Ondanks dat de lessen nu weer gewoon op school worden gegeven worden er nog digitale lessen verzorgd voor de leerlingen die thuis zitten door corona. Volgens IJzerman klinkt dit handiger dan het daadwerkelijk is. “Technisch gezien is het veel gedoe, bij hybride lessen moet je van verschillende apparatuur zorgen dat het voor zowel de mensen thuis als in de les goed werkt en daar zit niet alleen veel moeite, maar ook veel tijd in. Als ik tegen apparatuur had willen zitten praten was ik wel radio DJ geworden in plaats van docent.”
“Een verschraling van het onderwijs”
Ook hebben we Nederlands docente Anja Jager geïnterviewd. Ook zij had een uitgesproken mening over de digitale manier van lesgeven. “Online lesgeven is een verschraling van het onderwijs.” Volgens haar was het wel positief dat de lessen werden verkort. “Ik denk dat vooral de 30-minuten durende lessen heel voordelig zijn, omdat alle franje dan weggelaten wordt en je als docent genoodzaakt bent direct naar de kern van je vak te gaan.” Een nadeel van de online lessen was volgens haar het extra werk dat docenten erbij kregen. “Normaal gesproken stelt iemand in de les een vraag die je als docent beantwoord, en als een andere leerling toevallig dezelfde vraag had is die daarmee ook gelijk beantwoord. Maar met de online lessen krijg je bij bepaalde opdrachten 30 keer dezelfde vraag in je mailbox en er zit veel tijd in het beantwoorden daarvan.” Een ander probleem van online lessen was volgens haar de technische kant, niet alle docenten weten even goed hoe verschillende applicaties werken. “In het begin hebben docenten wel instructie gekregen over het werken met Teams, maar dat was niet voor iedereen afdoende. Ik denk dat scholing voor en door docenten heel erg bijdraagt aan verbetering van de ict-vaardigheden, dat is nu een beetje achterhaald.” Op het gebied van interactie deelde mevrouw Jager de mening van meneer IJzerman. “Iedereen zit tegen een zwart scherm aan te kijken. Dat is voor niemand prettig.” Een oplossing daarvoor is bijvoorbeeld het aanzetten van camera’s. Hiertegen zei mevrouw Jager: “Ik denk dat de interactie en betrokkenheid daar zeker beter van wordt, maar je komt wel heel erg in de privésfeer van een leerling.” Uit de enquête bleek dat veel leerlingen het hiermee eens waren, hoewel zo’n 30% van de leerlingen ook aangaf dat het hen niet zou uitmaken of de camera wel of niet aan moet.
Buitenspel
We hebben ook levensbeschouwing docent Jurgen Marechal geïnterviewd. Hij vond online lessen niet heel fijn, maar in coronatijden wel een oplossing. “Het heeft niet mijn voorkeur maar op dit moment is het wel een gouden greep.” Het grootste nadeel was volgens hem de mensen die buitenspel worden gezet. “Iedereen moet een device hebben, ik denk dat het ook voor mensen die niet rijk of bemiddeld zijn, zeker in coronatijd, een zeer slechte impact heeft op de portemonnee. En hiermee zetten wij hen buitenspel. Ik denk ook dat we leerlingen die een schop onder hun kont nodig hebben buitenspel zetten.” Meneer Marechal hoopt dat we snel weer gewoon op school lessen kunnen volgen. Deze mening deelde meneer IJzerman, mevrouw Jager en het merendeel van de leerlingen ook.
Wat vinden de leerlingen?
De meningen van de leerlingen over online lessen waren verdeeld. 67.5% van de geënquêteerde leerlingen gaf aan de online lessen minder fijn te vinden dan de lessen op school. Redenen die zij daarvoor gaven waren bijvoorbeeld de mindere mate van interactie, de afleidingen en de eenzaamheid van het alleen thuiszitten. Van meer dan de helft van de geënquêteerde leerlingen zijn de schoolresultaten er met de online lessen dan ook niet op vooruitgegaan. Daarentegen zijn er ook leerlingen die juist veel voordelen zien in de digitale lessen zoals de kortere lessen, de mogelijkheid om zelf je tijd in te delen en natuurlijk het tegengaan van de verspreiding van het coronavirus. De leerlingen vinden de fijnste lessen de lessen waarin duidelijke structuur worden aangebracht en waarvan de docent goed overweg kan met digitale methodes.
De meningen over de online lessen zijn dus verdeeld. We gaan na de kerstvakantie weer verder met waar we vorig schooljaar vertrouwd zijn geraakt: onderwijs op afstand. We kunnen niet anders en meneer IJzerman zei het treffend: het is fijn dat we tenminste een reddingsboei hebben.
